نقش زن در هشت سال دفاع مقدس ایران

شناسه نوشته : 14265

1394/01/23

تعداد بازدید : 3062

چکیده در31شهریورماه سال1359 درحالیکه جمهوری اسلامی ایران پس ازگذشت نزدیک به یکسا ل واندی مبارزه علیه ظلم واستبداددرحال استقراریافتن بود،به ناگاه موردهجوم همسایه غربی کشورمان عراق واقع شدکه براساس فرصت طلبی وموقعیت سنجی برآن بودتامطامع وخواسته ایجاه طلبانه خودراازطریق جنگ ظالمانه وناخواسته برکشور،انقلاب ومردم ماتحمیل کند; جنگی که از هر حیث، چه امکانات و شرایط و نیز از جهات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی کاملا نابرابر بود.البته انقلاب اسلامی که از بدو پیروزی تا آن زمان، همواره از جانب غرب و رهبری آن بلوک; یعنی امریکای قداره بند، تحت فشاری شدید قرار داشت، آمادگی مقابله با چنین تجاوزی را نداشت. بویژه این که در داخل کشور نیز جناح های وابسته به غرب، با ایجاد هیاهوی تبلیغاتی و نیز درگیری های نظامی در گوشه و کنار مملکت، توان دولت نوپا را تضعیف نموده و رسیدگی به امور را برای مسئولان عملا مشکل و دشوار می ساختند.سخن آغازین جنگ با صدای پرواز هواپیماهای جنگی آغاز شد و خیلی زود آثار دیگری را به انقلاب نوپای ایران تحمیل کرد. زنان نیز چون مردان اسلحه بر دوش گرفته و به مقابله با دشمن شتافتند و در این راه شهید، زخمی و آواره شدند.طول هشت سال دفاع قهرمانانه ملت ایران،زنان شجاع و فداکار،دوشادوش مردان به دفاع پرداختند،آنان دست به کارهایی زدند که هیچ کسی انتظار انجام آن را نداشت؛شجاعت‌هایی را از خود نشان دادند که همگان را از دوست و دشمن متحیّر کرد. زنان جنگ ابتدا به خود و سپس به دیگران اثبات کردند که زن مسلمان صاحب توانایی‌های بی‌شماری است که در صورت تجلّی، معرّف پایگاه و جایگاه زن در اسلام می‌باشد.از آنجائی که تاکنون این نقش آنچنان که شایسته و بایسته است تبیین نشده و با پـرهیز از تفکّر تفکیکی نسبت به نقش زنان از مردان در دفاع مقدّس،در این نوشتار به این موضوع می‌پردازیم. کلید واژه:زن، دفاع مقدس، زن ، حضور، نقش  
شوراي عالي حوزه ي علميه قم
مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران
مدرسه علميه حضرت معصومه (سلام الله عليها) جعفريه
 
پايان نامه سطح دو
 
موضوع:
نقش زن در هشت سال دفاع مقدس ایران
 
استاد راهنما
سرکار خانم فتمیه محمدی
 
استاد داور
سرکار خانم قنبری
 
تهيه و تنظيم
زهره آقا محمدی
تابستان 1391

 
فهرست مطالب
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

مقدمه

زنان مسلمان ایرانی با الهام از تعالیم اسلامی با شجاعت و شهامت وصف ناشدنی، در صحنه های مختلفی حتی در میدانهای رزم حضور یافتند.درهنگام بروز جنگ و دفاع یک ملت در برابر حمله ی دشمن، تنها اعزام مردان به صحنه ی نبرد ضامن پیروزی نخواهد بود، بلکه حمایت و پشتیبانی از نبرد، تحریک و تشویق مردان به حضور مداوم در جبهه، مراقبت از کودکان و حفظ کانون گرم خانواده، مراقبت و پرستاری از مجروحین و مداوای زخمی ها، قبول مسؤولیت و انجام وظیفه به جای مردان و آزادسازی ایشان برای شرکت در جنگ، حفظ سنگرهای پشت جبهه و حتی تشکیل، اداره و توسعه ی نهضت های مقاومت و بسیاری موارد دیگر که جزو وظایف زنـان محسوب می شوند و از جمله عوامل مهمی هستند که تأثیر مستقیمی بر روحیه ی رزمندگان و سرنوشت جنگ خواهند داشت. زنان از دیرباز، در نبردهای نظامی وغی نظامی برای دفاع از کشور ایفای نقش می کردند. در حماسه ی مقاومت مردم مسلمان ایران در برابر هجوم وحشیانه ی ارتش بعثی عراق به خاک میهن اسلامی که زمینه ی حضور گسترده ی زنان را در خطوط مقدم فراهم نمود نیز، زنان فداکار با حضور مؤثر و گسترده ی خویش در بخش های گوناگون سهم خود را در دفاع از کیان انقلاب اسلامی و میهن ایفا نمودند. زنان ایثارگر ایرانی برای این که عدم حضورشان در جبهه ها را جبران نمایند، در پشت جبهه با ابتکاراتی که از خود نشان دادند فعالیت کرده و از هر راهی به جبهه ها کمک می نمودند.جنگ توانسته بود در زنان این روحیه را به وجود آورد که به کارهایشان جهت و حرکت بدهند. آن ها همه چیز را در رضایت خدا می دیدند و از آسایش و آرامش خود مایه می گذاشتند تا بدین وسیله خدمتی به نفع جبهه ها و برای خشنودی خدا انجام دهند.لذا در طول دفاع مقدس زن را باید به صورت عنصری فعال، مبارز، ایثارگر و صبور بدانیم.با توجه به این موارد این سئوال پیش می آید که نقش و حضور زنان در دفاع مقدس چگونه بوده است؟

نتیجه گیری

حضور زنان در دوران دفاع‌مقدس برکسی پوشیده نیست. از حضور در خط‌های مقدم و رسیدن به مقام شهادت تا کمک در پشت جبهه‌ها تنها بخشی از فداکاری زنان انقلاب اسلامی ایران است. حمایت‌های مردانه این زنان در پشت جبهه‌ها موضوعی است که طی سال‌های جنگ مغفول مانده؛با توجه به گستردگي نقش و جايگاه ويژه بانوان در طول تاريخ اسلام و به خصوص در زمان ظهور انقلاب و در طول هشت سال دفاع مقدس و پس از آن ، بيان همه ي آن دستاوردها در اين نوشتار نمي گنجيد اما به طور اجمال مي توان گفت: اگر نبود فاطمه ي زهرا (س) ، مسأله ي ولايت در عربستان ختم مي شد. اگر نبود زينب كبري (س) ، كربلا در كربلا مي ماند. اگر نبودند شيرزنان اين مرز و بوم در طول هشت سال دفاع مقدس ، سرنوشت انقلاب اسلامي ايران چيزي غير از اين بود. اگر مادران ، همسران و خواهران و دختران شهدا در بين ما نبودند و شاهد افتخار آن ها بر شهادت عزيزان شان نبوديم ، اينك به طور قطع و يقين ، فرهنگ ايثار و روحيه ي شهادت طلبي در ميان مردان ، پسران ، جوانان و آحاد ملت نبود. پس اي خواهران عزيز! رسالت امروز شما بسي سنگين تر است! اگر ديروز ، ما با تهاجمي نظامي دشمن مواجه بوديم ، امروز با شبيخون فرهنگي او مواجهيم ، كه اين براي هر جامعه ايي ، حربه يي بس برنده تر است.كم نيستند زنانی كه با اصابت تركش خمپاره يا براثر بمباران‌های هوايی، عضوی از اعضای بدن خود را از دست دادند و دچار موج گرفتگی و يا گرفتار عوارض بمب‌های شيميايی شدند و در زمره "جانبازان " جای گرفتند. آيا به راستی می‌توان برای جانبازان زن نيز هم چون مردان جانباز، درصدی از جانبازی تعيين كرد؟ آيا احساس يك زن جانباز همچون مرد جانباز است و آيا جامعه به او هم چنان می‌نگرد كه به يك مرد جانباز؟ زنان جانباز حماسه‌سازانی هستند كه گمنام مانده‌اند و غريبانه‌تر از مردان جانباز، سهمشان در اجتماع به فراموشی سپرده شده‌است. جمعيت 6 هزار نفری زنان جانباز، شامل كسانی است كه در بمباران‌ها، مبارزات انقلاب و سال‌های دفاع مقدس به فيض جانبازی نائل آمده‌اند و كمتر توانسته‌اند در جامعه و نزد افكار عمومی خود را مطرح و جايگاه واقعی خود رابه ديگران بشناسانند، از اين رو كمتر از آنان ياد می‌شود. براساس آمار بنياد جانبازان و امور ايثارگران كه در شهريور۱۳۸۱به تفكيك جنسيت و گروه‌های جانبازی منتشر شد، تعداد كل جانبازان زن  ۵هزار و  ۷۳۵نفر است كه از اين تعداد  ۳هزار و  ۷۵نفر بالای  ۲۵درصد جانبازی دارند. طبق آمار بنياد، از سال  ۱۳۷۷به اين طرف، تعداد جانبازان مرد بيشتر شده است، اما تعداد جانبازان زن هم چنان ثابت مانده است. در طيف گسترده زنان ايثارگر، هم چنين زنانی قراردادند كه به عنوان "همسر جانباز " مشغول انجام خدمتی الهی هستند و عاشقانه و عارفانه از مردان جانباز بعضا بالای70درصد جانبازی، قطع نخاعی و به ويژه جانبازان اعصاب و روان (دچار موج گرفتگی) پرستاري می‌كنند. اينان را بايد در زمره ايثارگرانی دانست كه گويی جنگ برای آنها هنوز پايان نيافته‌است، اين گروه از زنان پس از سالها كه از پايان جنگ‌ می گذرد همچنان يادگارهای جنگ را در خانه دارند و ايثارگرانه به تيمارداري اين زخميان جنگ مشغولند. همسران، مادران و خواهران جانبازان، هر روز زندگی سخت و دردآلود عزيزان خود را می‌بينند و در اين بين به ويژه در نقش همسر جانباز و مادر فرزندان، با قامتی استوار ستون خانواده را پا برجا نگاه می‌دارند و نمی گذارند كه گرمی كاشانه مهرشان در تلاطم توفان زندگی به سردی گرايد. زنان "آزاده " را نيز فراموش نكنيم . زنانی كه در دوران دفاع مقدس همچون برخی مردان رزمنده، به اسارت بعثيان درآمدند و حتی گاه در سلول‌های انفرادی محبوس شدند و تحت آزار و شكنجه دژخيمان بعثی قرارگرفتند. همسران "شهدا" شايد بيش از سايرين بر گردن جامعه و بازماندگان جنگ حق دارند. چه بسا زنانی كه همسرانشان به شهادت رسيدند و آنها را با كودكانشان تنها نهادند و رسالت پدر بودن را نيز همپای وظيفه خطير مادری بر دوش آنها نهادند. آمار نشان می‌دهد اين گروه از زنان در كسوت همسران شهدا  ۴۲هزار و  ۸۰۸پسر و  ۳۷هزار و  ۱۱۹دختر مجرد و  ۳۲هزار و ۵۷۱پسر و  ۳۲هزار و ۲۷دختر متاهل را سرپرستی كرده‌اند. از نظر بسياری از اين زنان، جنگ ممكن است مدتهای مديد پس از پايان رسمی آن همچنان ادامه داشته باشد. تجربه واقعی از جنگ تنها گلوله باران و آنشباری دشمن نيست، آنش دشمن و بمباران هوايی مقطعی است و فقط به منزله لحظه‌هايی گذرا به شمار می‌آيند. سال‌هايی كه بايد در كنار يك همسر جانباز صبورانه زندگی كرد و بدون آنكه خم بر پيشانی آورد، شور و شوق زندگی را در دل وی و فرزندان بارور كرد و ترنم صفا و صميميت را در چارچوب خانه جاری و ساری كرد. اگر مادران ، همسران و خواهران و دختران شهدا در بين ما نبودند و شاهد افتخار آن ها بر شهادت عزيزان شان نبوديم ، اينك به طور قطع و يقين ، فرهنگ ايثار و روحيه ي شهادت طلبي در ميان مردان ، پسران ، جوانان و آحاد ملت نبود.
زنان مسلمان ايران اسلامي كه حضوري به عظمت و وسعت تاريخ داشتند وحماسه هاي سترگ و ايثارگري هاي فراموش نشدني در طول پيروزي انقلاب و حاكميت ارزش هاي اسلامي به يادگار گذاشته بودند و در جهت حفظ دست آوردهاي انقلابي و آرمانهاي والاي اسلامي و پيشبرد اهداف الهي به فيض عظيم شهادت نائل آمده بودند و همچون گوهري زرين بر تارك ايران اسلامي مي درخشيدند، با آغاز جنگ تحميلي فصل ديگري از زيستن و حضور را به نمايش گذاردند و همگام با دلاور مردان مسلمان جبهه توحيد وارد صحنه هاي پيكار جهاد و دفاع شدند. چون كوه استوار در برابر مصائب، شدائد و پيامدهاي جنگ مقاومت نمودند و علي رغم دشواريهاي فراوان و توطئه هاي بسيار استكبار كه هر از چند گاهي جهت خارج نمودن زنان از ميدان سياسي اجتماعي ايجاد مي نمود از عزت، شرف، و منزلت خود دفاع نمودند.زنان مسلمان با حماسه آفريني هاي خود، زبان گوياي انقلاب بودند و با حضوري مستمر در جبهه هاي دفاع مقدس طبل رسوايي باطل را به صدا در آوردند.
زنان مسلمان و قهرماني كه فرزندان زينب كبري(س)بودند مقاومت و صبر را از مكتب اين شيرزن دشت كربلا آموخته بودند، خواهراني كه در 8 سال دفاع مقدس داغها بر دل داشتند، غم شهادت پدر، سوگ برادر، حزن همسر و ماتم فرزند....
زنان مسلماني كه انصافا اگر حضوري وسيع و گسترده نداشتند، چهره حقيقي انقلاب و حماسه هاي دفاع به حقيقت و واقعيت نمي نشست.زنان آزاده اي که با آزادگي زيستن و درس حريت و جوانمردي را آموختند.
زنان مسلماني که همگي نمونه اي از زنان مسلمان صدر اسلام بودند، و حافظ و پاسدار خون شيهديان، جملگي سپيده، نسل طلوع کرده از دل ظلمت شب بودند، نسلي که در دل خون و شرف رشد نمودند.زنان قهرماني که حنجره هاي آنها از تحليل و تکبير چون گلوله هاي آتشين بود، از تکبير در مقاومت کشتار 17 شهريور، تا ورود امام و پيروزي شکوهمند انقلاب، دفاع از شهرها و از آباد نمودن روستاها گرفته تا حضور در جبهه و پشت جبهه و اسارت و تا پوشاندن کفن بر تن فرزندان.
آري زنان مسلمان در هنگام جنگ، با شرکت در دفاع و حفاظت از شهرها با ساختن سنگرهاي دفاعي و حضور در مساجد شهرها و فراگيري آموزشهاي نظامي و شرکت در مراکز پشتيباني و تدارکات و خدمات رساني به نيروهاي رزمي، و شستن لباسهاي خونين جان برکفان اسلام، شرکت در مراسم نيايش و دعا براي رزمندگانف شرکت در فعاليت هاي بهداشتي درماني و مداواي مجروحان و مصدومين، تشويق و ترغيب فرزندان همسران - پدران و برادران خود جهت شرکت در ميادين جنگ و حضور مستقيم خود در برخي از جبهه هاي شهري (خرمشهر) و دفاع قهرمانانه در برابر دشمن، و مقاومت در برابر فشارهاي روحي وارده از سوي بعثيان در هنگام اسارت و نهايتا شکيبايي و بردباري در شهادت پدر - برادر- فرزند و همسر و يا همه اعضاي خانواده و حماسه هاي سترگي از حضور و مقاومت در جنگ 8 ساله دفاع قهرمانانه شان را به منصه ظهور گذارده و رسالت و اصالت زينبي خود را به جهانيان مي نماياندند.در حقيقت زنان مسلمان در طول 8 سال دفاع از ارزشها و دست آوردهاي انقلابي درس احراز و آزادگي آموختند و با حضور وسيع و اسلامي خود ابعاد مختلف و با حفظ روحيه اسلامي، جبهه هاي نبرد را زنده نگه داشتند و در پرتو مقاومت و ايثارگريهاي آنها و صبر و شکيبايي در برابر دشواريها و شهادتها، موجب پيروزي جنگ حق برعليه باطل شدند و خود قهرمان دفاع مقدس گرديدند.
زنان مسلمان، مظاهر عشقي که همه وجودشان لبريز از فداکاري بود رهروان واقعي قافله صبر و ايثار و استقامت که دل دريايي شان پهنه وسيع درد و غم و حزن و اندوه جوانان و عزيزان و آرزويشان راه شان، عزت و آزادگي بود. رسالت داراني که حضور تندتر از موج و سريع تر از زمان شان اعلام استقلال فرهنگي سياسي، تعقل و آزادگي و حريت، بيداري وجدان و تبلور عيني انسانيت بود.مقلداني کهبه فرمان رهبر و مقتدايشان بسيج و به نداي هل من ناصر ينصرني حسيني زمان لبيک زينب گونه دادند. زناني که وجودشان آميخته اي از علم - هنر و تخصصي بود که همه آنها را در راه اسلام و انقلاب و در دفاع از ارزش هاي اسلامي بکار گرفتند. حماسه آفريناني که رسالتشان زمزمه خون شهيدان بود.زناني که نوعروسان حجله عشق و شهادت بودند که حناي خونين بستند و با ايمان و آزادگي خود را مهر و عقد نمودند.زناني که انصافا و حقا پاسدار بودند، از امانت داري حريم خانواده در غياب همسر رزمنده خود گرفته تا پرورش فرزندان لايق و شايسته از افتخار همسر جانباز قطع نخاعي بودن تا خود جانباز راه دين اسلام و عزت و شرف شدن از شريک و همراز و همسر اسير بودن و پيام او را به گوش جهانيان رساندن تا در بند اسارت دشمنان قرار گرفتن...
از تسليم نشدن در برابر اراده، باطل دشمنان که به اسارت او رفته بودند تا رسالت زينبي خود را در برابر کاخ يزيديان انجام دادن.
از ايثار خون رگهاي خود و جاري نمودن آن در رگهاي رزمندگان تا تقديم جان خود و به لقاءا... پيوستن.
از الگوي برتر بودن زن مسلمان دوران تا سمبل اسوهف يک زنف يک خواهر و يک همسر و مادر شهيد بودن و چندين شهيد تقديم انقلاب کردن....آري به راستي که زنان مسلمان ما همگي از سلاله خون بودند که پنچه هاي زمان در اراده آنها اسير بودند.زناني که دامانشان سرزمين رويش لاله هايي بود که در کربلاي ايران و در ياري حسين زمان روئيدند.
"درود بر روان پاک همه شهداي انقلاب و جنگ تحميلي بالاخص شهداي زن که سرفرازان" تاريخ شدند.
در مقابله با تهاجم وسيع دشمن در تاراج دست آوردهاي انقلاب، و براي حفظ ارزش هاي بدست آمده از خون هزاران شهيد و جانباز، بايد روحي دوباره بر کالبدهاي خشک و ترک خورده دميده بايد بر افکار هرزه بر اغتشاش زمانه و تفکرهاي منجمد شده يورش برد.
بايد حضوري وسيع به گسترده تاريخ داشت تا بدسگالان و کج انديشان و نااهلان بدانند که زن مسلمان در همه زمان همه مکان فرياد حق خواهي خود را سر خواهد داد.
بايد با سکون سخت و رکود و خمودگي به نبر برخاست و صداي آشنا همدلان را شنيد بايد تنهاي عريان شده از ارزشها را پوشش و مستور نمود و ذهن هاي خالي از حقيقت را لبريز از ايمان کرد و پيکرهاي فرسوده را ترميم نمود.که رسالت زن در احياي ارزشها و حفظ ارمان هاست.بايد دوباره در باغ بزرگ به حفاظت ارزشها پرداخت تا مترسک ها خودي ننمايانند. بايد دوباره در تکرار ايامي شيرين و مهيج پرده اندوه را برکشيد و بر جانهاي متارکه شده از عشق، ايمان دوباره داد.بايد با اشارتي همه را دربر گرفت، بايد فرياد برآورد که تا زن مسلمان است و تا رسالت انقلابي او هست، انقلاب هست وحيات و زندگي هست. و شجاعت - شهامت - شرافت - آزادگي - اصالت و رسالت خواهد بود.بايد خون ديگري در رگهاي انقلاب جاري نمود که ما از انقلاب و با انقلابيم و هيچگاه نخواهيم گذاشت انقلاب به عزت بنشيند، که سوز غربت بر جان و روح ما خواهد بود.
بايد طلوع عميشگي انقلاب را جشن بگيريم، تا نگاه هاي دزدانه غرب بر اين افق زرين ننشيند.
بايد چون گذشتهف بل بيشتر و بيشتر، چون ماسه سازيهاي زمان 8 سال دفاع مقدس، چون ميدان داران خط دفاع از آرمانها به عقد مجدد اتحاد و ايمان و همدلي رويم و ناباوريها را دفع کنيم تا خرمن انقلاب زرين تر و پربارتر گردد.
اينک خواهر مسلمان، اي رهرو خط زينب (س) ،در يادآوري سال هاي دفاع قهرمانانه تو از ارزشها، بايد با آشفتگي ها، با شب ديجور با تشنگي زمان - با تبعيد روح - با غربت دلف به مبارزه برخيزيم، خزه ها را از مسير برکنيم و گل باور و اعتماد را رشد دهيم.
اي قامت سبز ايمان در صحنه هاي پيکار! اي اسوه مقاومت پايداري در 8 سال دفاع مقدسف و اي مظهر رسالت و اصالت و اي همه لحظه هاي رشد، بايد دوباره بسيجي شدف انتظار را به سبزي برد زمان را به انبوه محبت سپرد، خارها را برکندف ترديدها را دفن نمود، سرماي وحشت و دلهره را با گرمي اميد و اعتماد زدود ارزشها را نفس ديگري بخشيد.بايد باور نمود که زن مسلمان همه حضور انقلاب و همه نبض و حيات اجتماع است و زمان در اختيار اوست.
بايد ريشه هاي تنومند انقلاب را در دل زمان تکثير نمود.و اينک که به لطف خداوند سبحان، کجرويها - انحراف- انديشه هاي باطل و هرزه و افکار معارض با انقلاب نتوانستند خللي بر اراده امت و از جمله بر عزم جزم تو (زن مسلمان) در جهتعدول از ارزشها وارد نمايند، بايد براي تداوم و استمرار اين حرکت انقلابي و اسلاميف ضمن پيروي از خط ولايت فقيه و آنچه که اسلام به عنوان مسلمان به ما آموخته خط راستين اسلام را سرلوحه و الگو قرار دهيم و از الگوسازيهاي شياطين بپرهيزم که صلاح ما در آن است.
همچنين بايد به عنوان مسلمان انقلابي، نوش و نيش هاي دشمنان را شناخته و بيراهه هاي مجهول اعداء را درک کنيم. از معيارهاي اسلامي پيروي و کمر همت بر بازسازي و آباد نمودن ويرانه هاي برجاي مانده ببينديم.
بايد با سلاح ايمان به نبرد اهريمنان رفته و سنگرهاي تدافعي آنها را که براي به يغما بردن ارزشها و آرا و افکار انقلابي ما ايجاد شده اند در هم ريخته و ويران نمائيم.بايد پيکر منفور و شکست خورده دشمنان را بر قله هاي پيروزي انقلابمان قرار دهيم تا تجربه اي براي جهانيان باشد که جاي خناسان در اسفل السافلين است.
بايد با توانائي و قدرت فکري و جسمي در جهت هر چه مستحکم نمودن پايه هاي انقلاب بکوشيم که غفلت شايسته نيست پس بايد نگاهي مشرفانه و اصولي به جامعه اسلامي مان داشته باشيم که زن مسلمان شايسته انقلاب است و انقلاب شايسته او انشاءا... خداوند همه ما را توفيق عنايت فرمايد تا ضمن اطاعت فرمان او، در صراط حق گام برداشته و خدمتگزاراني صديق براي اسلام و انقلاب و پاسداران واقعي از خون شهيدان و آرمان هاي والايشان باشيم.
پس اي خواهران عزيز! رسالت امروز شما بسي سنگين تر است! اگر ديروز ، ما با تهاجمي نظامي دشمن مواجه بوديم ، امروز با شبيخون فرهنگي او مواجهيم ، كه اين براي هر جامعه ايي ، حربه يي بس برنده تر است.از اين رو خود را موظف و مكلف بدانيم تا با توكل به خدا و با سلاح ايمان ، علم ، عفت ، پاكدامني ، ايثار ، شجاعت و شهامت و با الگوپذيري از حضرت فاطمه ي زهرا (س) و حضرت زينب (س)و شير زنان حاضر ، و با اطاعت كامل و بي چون و چرا از ولايت مطلقه ي فقيه ، دشمنان قسم خورده ي اسلام و انقلاب را در رسيدن به هدفشان كه همانا شكست انقلاب و نابودي اسلام است ، ناكام گذاشته و با جديت و تلاش ، شاهد بالندگي و گسترش روز افزون اسلام و انقلاب در سرتاسر جهان بوده و زمينه ي ظهور منجي عالم بشريت حضرت مهدي (عج) را فراهم آوريم.
 
 

فهرست منابع

* قرآن

* صحیفه سجادیه

* نهج البلاغه

1.      اردستانی, حسین. تجزیه وتحلیل استرتتری نظامی ایران در جنگ تحمیلی. تهران: دانشکده فرماندهی ستاد سپاه, 1374.
2.      از بيانات امام خمينـي در جمع بانـوان عضـو جهاد دانشگاهـي اصفهان, صحيفه نور, ج14، 1367.
3.      بادامچی شبستری,سعید. شورای همکاری خلیج فارس وجنگ تحمیلی, تهران: دانشکده روابط بین الملل وزارت خارجه,1370
4.      بافینگتون,میلتون:موارد نقض حقوق بین الملل در جنگ ایران وعراق,تهران,دفتر مطالعات,1373
5.      بیگدلی, علی. تاریخ سیاسی- اقتصادی عراق. تهران: میراث ملل, 1368.
6.      پارسا دوست ,منوچهر.نقش عراق در شروع جنگ,تهران:شرکت انتشار,پائیز 1369
7.      پارسا دوست, منوچهر.زمینه های تاریخی اختلاف ایران وعراق .تهران:شرکت سهامی انتشار.1365
8.      پارسا دوست,منوچهر,نقش سازمان ملل در جنگ ایران وعراق,تهران:شرکت سهامی انتشار,1371
9.      تحلیلی بر جنگ تحمیلی عراق علیه ایران,اداره کل حقوقی وزارت امور خارجه,جلد دوم, 1367.
10.  تراب زمزمی, عبدالمجید. جنگ عراق علیه ایران,ترجمه مزگان نزند,تهران: نشر سغید, 1368.
11.  جعفری ولدانی,اصغر.اختلافات مرزی ایران و عراق .تهران:دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی,1367
12.  جعفری‌کاردگر, سعدی. نقش دفاعی زنان در جهان . سازمان تحقیقات خودکفائی بسیج , ۱۳۷۶.
13.  جنگ تحميلي، دفاع در برابر تجاوز (جلد 6)، ستاد فرماندهي كل قوا، معاونت فرهنگي و تبليغات، 1368.
14.  جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، نشر فرهنگی رجاء
15.  حسینی , مهری. مثنوی کربلا در کربلا، نشر پردیسان، 1381.
16.  داوود آبادی, حمید. یاد ایام. تهران: حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی, 1374.
17.  رضایی, محسن. در سهای تجزیه وتحلیل جنگ عراق علیه ایران, تهران, دوران علی جنگ,1374.
18.  شاعـری, محمـدحسیـن ،بررسـی وصیتنامـه های شهـدای آمـوزش وپـرورش استـان گلستـان معاون پژوهشی بنیـادشهیدانقلاب اسلامی تیر 1385.
19.  شايسته‏فر, مهناز .در كنار آتش،دفتر ادبيات و هنر مقاومت‏، 1373.
20.  شریف,محمد:بررسی دکترین نامحدود بودن صلاحیت شورای امنیت,انتشارات اطلاعات,1373.
21.  شوادران, بنجامین. خاورمیانه, نفت و قدرت های بزرگ. ترجمه عبد الحسین شریفیان, تهران: کتابهاب جیبی, 1383.
22.  عبد العظیم, ابوغزاله. جنگ عراق علیه ایران. تهران : سپاه پاسداران. بی تا
23.  علائی , حسن. جنگ شیمیایی و تهدید فزاینده. تهران. انتشارات اطلاعات, 1367.
24.  فتحی, حسن. تلاش های صلح آمیز در هشت سال دفاع مقدس. حماسه مقاومت. تهران: ستاد فرماندهی کل قوا, 1369.
25.  فیوضی , رضا. مسئولیت بین المللی و نظریه حمایت سیاسی. تهران: مرکز مطالعات عالی بین المللی, 1362.
26.  قاسمي امين‏ , طاهره .مستوران روايت فتح ، كنگره بررسي نقش زنان در دفاع و امنيت و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، نيروي مقاومت بسيج‏ / 1376.
27.  کمری, علیرضا. درآمدی بر خاطره‌نویسی و خاطره‌نگاشته‌ها در گستره ادب و مقاومت و فرهنگ جبهه / دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری / 1373.
28.  محمد زاده, ابراهیم و دیگران. روزشمار جنگ ایران و عراق(کتاب چهارم, هجوم سراسری). تهران:مرکز مطالعات و تحقیقات جنک. بی تا.
29.  محمدی, منوچهر.سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران,اصول و مسائل,تهران:نشر دادگستر,1377
30.  مستقیمی بهرام و مسعود طارم سری:مسئولیت بین المللی دولت با توجه به تجاوز عراق به ایران,انتشارات دانشکده حقوق دانشگاه تهران,1377.
31.  مصفا ,نسرین و دیگران: تجاوز عراق به ایران و موضعگیری سازمان ملل متحد,انتشارات مرکز عالی بین المللی,1366
32.  ملکی ,حسین.تاریخ 20ساله ایران.جلد6.تهران:میراث ملل.1368
33.  منصوري لاريجانياسماعيل. تاريخ دفاع مقدس‏ ، بنياد حفظ آثار و ارزش‌هاي دفاع مقدس و اسليمي ، 1380 .
34.  منظومه زينبيه, نقل قـول از بـرادر جانباز ايران خـواه از مشكين شهر.
35.  نصرتی, مرضیه .مبانی نظری شهادت درقرآن وکتاب مقدس، ،معاونت پژوهشی بنیادشهید1380 .
36.  نیکسون, ریچارد. جنگ حقیقی, تذرجمه جعفر ثقه اسلامی, تهران: موسسه انتشارات نوین, 1362.
37.  وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران. تحلیلی بر جنگ تحمیلی عراق علیه ایران. تهران: انتشارات دفتر حقوقی,1361, ج1.
38.  ولایتی,علی اکبر. تحلیل سیاسی جنگ عراق علیه ایران. انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی, 1376.
39.  هدایتی خمینی,عباس:شورای امنیت و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران,دفتر مطالعات سیاسی وبین المللی,1370
40.  یکتا, حسین. جنگ ایران و عراق, فصلنامه زمانه, شماره1, 1379.